मसाले भात हा महाराष्ट्रीयन पाककृतीतील एक लोकप्रिय पदार्थ आहे. हा एक मसालेदार, चवदार आणि पौष्टिक भात असून लग्न समारंभ, उत्सव आणि इतर विशेष प्रसंगी नेहमीच बनवला जातो. या पदार्थाला गोडा मसाला, ताज्या भाज्या आणि मसाल्यांमुळे एक वेगळीच चव येते. चला तर मग पाहूया मसाले भात कसा बनवायचा ते!
साहित्य
- २ कप तांदूळ (अंबेमोहर किंवा बासमती)
- १ कप मिश्र भाज्या (बटाटा, गाजर, वांगी, मटार)
- १ कांदा (बारीक चिरलेला)
- १ टोमॅटो (बारीक चिरलेला)
- १ इंच आले (कुसकरून)
- ८-१० लसूण पाकळ्या (कुसकरून)
- २-३ हिरव्या मिरच्या (चिरून)
- १/२ कप ताजे खोबरे (कुसकरून)
- १/४ कप खोबरे (वाळलेले, कुसकरून)
- १ दालचिनी
- २-३ लवंग
- २-३ वेलची
- १ तमालपत्र
- १ चमचा जिरे
- १/२ चमचा हिंग
- १ चमचा मोहरी
- १ चमचा धने
- १ चमचा तीळ
- १ चमचा लाल तिखट
- १/२ चमचा हळद
- २ चमचे गोडा मसाला
- तेल
- तूप
- पाणी
- मीठ चवीनुसार
कृती
भाताची तयारी:
- तांदूळ २-३ वेळा धुवून स्वच्छ पाण्यात ३० मिनिटे भिजत ठेवा.
- एका पॅनमध्ये २ चमचे तेल घेऊन गरम करा. त्यात मोहरी, जिरे घालून फोडणी द्या.
- आता कांदा घालून हलका गुलाबी होईपर्यंत परता. मग लसूण-आले घालून २ मिनिटे परता.
- टोमॅटो घालून मऊ होईपर्यंत शिजवा. लाल तिखट, हळद, गोडा मसाला घालून २ मिनिटे परता.
- आता भिजलेले तांदूळ घालून २-३ मिनिटे नीट मिसळा.
- भाज्या घालून हलवा. ४ कप पाणी, मीठ घालून उकळी आणा.
- गॅस कमी करून झाकण ठेवा आणि भात शिजू द्या.
- भात शिजल्यावर २ चमचे तूप घालून मिसळा.
मसाल्याची तयारी:
- एका कढईत खोबरे, तीळ, मोहरी, जिरे, धने, दालचिनी, लवंग, वेलची, तमालपत्र घालून मंद आचेवर भाजून घ्या.
- हे मसाले थंड झाल्यावर मिक्सरमध्ये बारीक वाटून घ्या.
- हा ताजा मसाला भातात घाला आणि नीट मिसळा.
सजावट:
- भाताच्या वरती कुसकरलेले ताजे खोबरे, कोथिंबीर पाने घालून सजवा.
- गरम गरम मसाले भात दही, लोणचे, कोशिंबीर किंवा राईता बरोबर वाढा आणि मनसोक्त खा!
टिप्स
- मसाले भातासाठी अंबेमोहर किंवा बासमती तांदूळ वापरल्यास भाताला सुगंध येतो.
- भाज्यांमध्ये आवडीनुसार बदल करता येतो. उदा. फ्लॉवर, शेवगा, वाल इ.
- भाताला रंग व चव यावी म्हणून थोडे केशर पाणी घालता येते.
- ताज्या मसाल्यासाठी घरीच मसाला तयार करावा. तयार मसाला वापरल्यास चव कमी लागू शकते.
- भात शिजताना लक्ष द्यावे लागते. पाणी जास्त झाल्यास भात चिकट होतो.
फायदे
मसाले भात हा पौष्टिक आणि आरोग्यदायी पदार्थ आहे.
- भात हा शक्तीचा उत्तम स्रोत आहे. तो पचनास हलका असतो.
- भाज्यांमुळे अनेक जीवनसत्त्वे मिळतात.
- मसाल्यांमुळे पचनक्रिया सुधारते, रोगप्रतिकारशक्ती वाढते.
- खोबऱ्यामुळे हृदयाच्या आरोग्यास मदत होते.
- दह्यामुळे हाडे मजबूत होतात व पोटाचे आरोग्य सुधारते.
निष्कर्ष
मसाले भात हा महाराष्ट्रीयन पाककृतीतील एक अविभाज्य घटक आहे. त्याची खास चव आणि सुगंध यामुळे तो सर्वांचाच आवडता पदार्थ ठरतो. तो पौष्टिक असल्याने आरोग्यासही हितकारक आहे. तो करायला अगदी सोपा असून कोणत्याही प्रसंगी, विशेषतः लग्नसमारंभात हमखास असतोच. तर मग आजच तुमच्या स्वयंपाकघरात मसाले भाताची मेजवानी द्या आणि कुटुंबासह त्याचा आस्वाद घ्या!
