गूगल नुकतीच एक महत्त्वाची घोषणा केली आहे. डार्क वेब रिपोर्ट्स ही सुविधा आता फक्त गूगल वन सदस्यांपुरतीच मर्यादित न राहता सर्व गूगल वापरकर्त्यांना उपलब्ध होणार आहे. जुलै 2024 च्या अखेरीस ही सुविधा सर्वांसाठी खुली केली जाईल. याचा अर्थ असा की आता प्रत्येकजण आपली वैयक्तिक माहिती डार्क वेबवर लीक झाली आहे का याची तपासणी करू शकेल आणि त्यावर नियंत्रण ठेवू शकेल.
डार्क वेब म्हणजे नेमकं काय?
डार्क वेब हा इंटरनेटचा एक भाग आहे जो सामान्य सर्च इंजिन्समध्ये दिसत नाही. याला डीप वेब असंही म्हणतात. येथे अनेक गुप्त आणि बेकायदेशीर गोष्टी घडत असतात. हॅकर्स चोरलेली वैयक्तिक माहिती येथे विकतात. क्रेडिट कार्ड नंबर, पासवर्ड, सोशल सिक्युरिटी नंबर अशा संवेदनशील गोष्टींचा काळाबाजार येथे सुरू असतो.
गूगलचं डार्क वेब मॉनिटरिंग कसं काम करतं?
गूगल वन सदस्यांसाठी गेल्या वर्षीपासून डार्क वेब रिपोर्ट्सची सुविधा उपलब्ध होती. आता ती सर्वांसाठी मोफत होणार आहे. तुम्ही एक प्रोफाइल तयार करून त्यात तुमची वैयक्तिक माहिती भरता. उदा. नाव, ईमेल, फोन नंबर, पत्ता इ.
गूगल मग डार्क वेबवर ही माहिती लीक झाली आहे का ते सातत्याने तपासत राहतं. जर कुठे तुमची माहिती आढळली तर ते तुम्हाला ईमेल किंवा नोटिफिकेशनद्वारे कळवतं. तुम्ही मग त्यावर योग्य ती कारवाई करू शकता.
डार्क वेब रिपोर्ट्समुळे फायदे काय?
- वैयक्तिक माहितीची सुरक्षा: डार्क वेबवर तुमची माहिती लीक झाली आहे का हे तुम्हाला समजेल. त्यामुळे तुमच्या वैयक्तिक माहितीचं रक्षण होईल.
- धोक्याची पूर्वसूचना: तुमची माहिती लीक झाल्याची माहिती मिळताच तुम्ही पासवर्ड बदलणे, क्रेडिट कार्ड ब्लॉक करणे अशा उपाययोजना करू शकता.
- सायबर गुन्ह्यांपासून बचाव: हॅकर्सकडून होणारे सायबर अटॅक्स आणि फसवणुकीपासून बचाव करता येईल.
- वेळेची बचत: स्वतः डार्क वेब मॉनिटर करणं अवघड असतं. गूगलची ही सुविधा वापरल्याने वेळ वाचेल.
- मनःशांती: तुमची वैयक्तिक माहिती सुरक्षित आहे याची खात्री पटल्याने मनःशांती लाभेल.
डार्क वेब रिपोर्ट्स वापरताना इतर काही खबरदारी घ्यायला हव्यात का?
डार्क वेब रिपोर्ट्स वापरणं हे एक पहिलं पाऊल आहे. पण त्याशिवाय इतरही मार्गांनी आपली सायबर सुरक्षा अधिक भक्कम करता येईल.
- मजबूत पासवर्ड: प्रत्येक अकाउंटसाठी वेगवेगळे आणि क्लिष्ट पासवर्ड वापरा.
- Two-factor Authentication: 2FA सक्षम करा. म्हणजे पासवर्ड उघड झालाच तरी अतिरिक्त सुरक्षा असेल.
- सॉफ्टवेअर अपडेट: तुमच्या उपकरणांवरचे ऑपरेटिंग सिस्टिम आणि अॅप्स नियमितपणे अपडेट करत रहा.
- संशयास्पद ईमेल्स: अनोळखी ईमेल्स उघडू नका. लिंक्सवर क्लिक करू नका.
- सोशल मीडिया: तुमची वैयक्तिक माहिती सोशल मीडियावर शेअर करताना जपून वागा.
गूगल डार्क वेब रिपोर्ट्स कुठे उपलब्ध आहेत?
सध्या गूगल डार्क वेब रिपोर्ट्स 46 देशांमध्ये उपलब्ध आहेत. यात अमेरिका, कॅनडा, ब्रिटन, फ्रान्स, जर्मनी, ऑस्ट्रेलिया, जपान, भारत अशा देशांचा समावेश आहे. येत्या काही महिन्यांत ही सुविधा आणखी अनेक देशांमध्ये सुरू होईल अशी अपेक्षा आहे.
निष्कर्ष
गूगलने डार्क वेब रिपोर्ट्स सर्वांसाठी उपलब्ध करून एक महत्त्वाचं पाऊल उचललं आहे. डिजिटल युगात वैयक्तिक माहितीचं संरक्षण करणं गरजेचं आहे. गूगलची ही सुविधा त्यासाठी नक्कीच उपयुक्त ठरेल. पण त्याचबरोबर आपण स्वतःही सायबर सुरक्षेबाबत जागरूक राहणं आवश्यक आहे. तरच आपण सायबर गुन्हेगारांपासून सुरक्षित राहू शकू.
